آداب تلاوت قرآن (بخش پایانی)
برای دیدن متن کامل تر اینجا را کلیک کنید
مطلوب در تلاوت قرآن شریف آن است که - قرآن- در اعماق قلب انسان تاثیر گزارد و باطن انسان صورت کلام الهى گیرد، و از مرتبه ملکه به مرتبه تحقق رسد. و اشاره به این فرموده آنجا که - معصوم - فرماید: « جوان مؤمن اگر قرائت کند، قرآن در گوشت و خون او وارد شود.» و این کنایه از آن است که صورت قرآن در قلب مستقر و جایگزین گردد به طورى که خود باطن انسان، کلام الله مجید و قرآن حمید، گردد به اندازه لیاقت و استعدادش. (2)
چه کنیم تا از قرائت قرآن بهره بیشترى ببریم؟
یکى از آداب مهمه قرائت قرآن که انسان را به نتایج بسیار و بهره بىشمار نایل کند، « تطبیق» است. آن چنان که در هر آیه از آیات شریفه که تفکر مىکند، مفاد آن را با حال خود منطبق کند، و نقصان خود را به واسطه آن مرتفع کند و امراض خود را بدان شفا دهد. مثلا، در قصه شریفه حضرت آدم (ع)، ببیند سبب مطرود شدن شیطان از بارگاه قدس با آن همه سجدهها و عبادتهاى طولانى چه بوده، خود را از آن تطهیر کند؛ زیرا مقام قرب الهى جاى پاکان است، با اوصاف و اخلاق شیطانى قدم در آن بارگاه قدس نتوان گذاشت. از آیات شریفه استفاده مىشود که مبدا سجده ننمودن ابلیس خودبینى و عُجب بوده که کوس ( انا خیر منه خلقتنی من نار و خلقته من طین) (3) زد، و این خودبینى اسباب خودخواهى و خود فروشى - که استکبار است- شد؛ و آن، اسباب خود رایى - که استقلال و سرپیچى از فرمان است - شد، پس مطرود درگاه گردید. آنچه سبب مطرودیت درگاه قدس است در هر کسى باشد مطرود است؛ شیطان خصوصیتى ندارد، آنچه او را از درگاه قرب دور کرد ما را نگذارد که به آن درگاه راه یابیم. (4)
ثواب تلاوت قرآن، از حد بیرون، و قدر و فضیلت آن افزون است. از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله روایت است که: «هیچ شفیعى در روز قیامت بلند مرتبه تر از قرآن نیست، نه پیغمبرى و نه ملکى و نه غیر اینها.» (5)
و فرمود: « خداى تعالى هزار سال پیش از آن که عالم را خلق کند سوره طه و یس را خواند، چون ملائکه آن را شنیدند گفتند: خوشا به حال امتى که این سوره ها برایشان نازل شود. و خوشا به حال سینههایى که اینها را حفظ کند. و خوشا به حال زبان هایى که اینها را بخواند.» (6)
و نیز فرمود که: «هر گاه قرآن در پوستى باشد آتش به آن نمىرسد.» (7) کنایه از این که هر کس قرآن را حفظ نموده باشد آتش پوست بدن او را مس نمىکند.
و نیز از آن حضرت روایت است که:« دل ها زنگ مىگیرند همچنان که آهن زنگ مىگیرد. شخصى عرض کرد: یا رسول الله! جلاى آن به وسیله چه چیزی صورت می گیرد؟ فرمود: تلاوت قرآن و یاد مرگ.» (8)
و احادیث در خصوص ثواب آن بىحد و حصر است. و چگونه چنین نباشد؟ و حال این که آن کلام پروردگار است که حضرت روح الامین حامل آن، و بر سیدالمرسلین نازل شده است.
برای تلاوت قرآن کریم آداب و شرایطی ذکر نموده اند، که آداب آن بر آداب ظاهری و آداب باطنی تقسیم می شود.
اعمال شب قدر
اعمال شبهای قدر
شب قدر، شبی است که در تمام سال هیچ شبی به فضیلت آن نمی رسد و عمل در آن بهتراز عمل در هزار ماه است. دراین شب برنامه های یک سال هر کس مقدر می گردد . درشب قدر ملائکه و روح که اعظم ملائکه است به اذن پروردگار، خدمت امام زمان علیه السلام مشرف می شوند و مقدرات هر کس را به امام عرضه می دارند.
اعمال شب قدر به دو گونه اعمال مشترک و اعمال مخصوص تقسیم می شود.
اعمال مشترک شبهای قدر
1- مقارن غروب آفتاب شب قدر غسل شود.
2- دورکعت نماز اقامه شود، در هر رکعت بعد از حمد ، هفت مرتبه سوره توحید خوانده شود. بعد از نماز هفتاد بارذکر " استغفرالله و اتوب الیه" گفته شود .
3- قرآن به سرگرفتن و به خدا را به چهارده مصوم سوگند دادن .
4- زیارت امام حسین علیه السلام .
5- احیای این شبها .
6- اقامه صد رکعت نماز به صورت دورکعتی وافضل آن است که درهر رکعت بعد از حمد ، ده مرتبه سوره توحید خوانده شود.
7- دعایی از امام زین العابدین علیه السلام که درمفاتیح الجنان آمده است . اللهم انی امسیت لک عبداً...
8- قرائت دعای جوشن کبیر.
9- طلب آمرزش از خدای متعال . و در خواست از خدا جهت نیازهای دنیا و آخرت .
10- ذکر گفتن و صلوات بر محمد وآل محمد علیهم السلام.
اعمال مخصوص شب نوزدهم
1- صد بار ذکر " استغفرالله ربی واتوب الیه ".
2- صد بار ذکر " اللهم العن قتلة امیرالمومنین"
3- دعای اللهم اجعل فیما تقضی و تقدر من الامر المحتوم ...
اعمال مخصوص شب بیست و یکم
1- دعای اللهم صل علی محمد وال محمد و اقسم لی حلما یسد عنی باب الجهل ... .
2- لعن بر قاتل امیرالمومنین .
3- زیارت حضرت علی علیه السلام .
اعمال مخصوص شب بیست و سوم
1- تلاوت سوره های عنکوبت و روم که امام صادق علیه السلام فرمود: که تلاوت کنند ه این دو سوره دراین شب از اهل بهشت است .
2- قرائت سوره های ... .
3- هزار مرتبه سوره قدر .
4- خواندن و تکرار دعای اللهم کن لولیک حجة ابن الحسن ... .
5- دعای اللهم امددلی فی عمری واوسع لی فی رزقی ... .
6- تلاوت قرآن کریم به هر مقدار که توانستی .
7- دعاوی " یا باطنا فی ظهوره و یا ظاهراً فی بطونه... .
آداب تلاوت قرآن(۱)
آداب تلاوت قرآن (۱)سلام
به پیشنهاد یکی از دوستان(ش.س) تصمیم گرفتم این ماه یه چیزایی درباره ی قرآن از سایتهای مختلف پیدا کنم و اینجا بزارم.امیدوارم استفاده کنید.منتظر کوچک
مقدمه
پیامبر خدا صلوات الله علیه در عرصه قیامت، در آن روز هولناک و دشوار با افسوس و دلى پُردرد، قرآن به دست مىایستد و شکایت جانکاهى را به پروردگار مىکند:« پروردگارا! قوم من قرآن را رها کردند.»(فرقان/ 30) گویا رسول خدا(ص) مىفرماید خداوندا! مردم، نور، روشنگرى و بیانگرى قرآن را رها کردند، جداگر حق از باطل، رحمت و شفا را ترک گفتند، تشنه گشتند در حالى که آب زلال و گوارا در کنارشان بود، در ظلمات زندگى کردند در حالى که در نزدشان نورِ آشکار و روشنگر بود. آه چه سنگین زیان و بزرگ خسارتى کرده است، کسى که این همه را رها کند!
در این بررسى مقصود ما از رها کنندگان قرآن، سرکشان و ستمگران نیستند که قرآن را بر سر نیزه کرده و با قرآن علیه قرآن مىجنگیدند و در پوشش اسلام و قرآن با سرنیزههاى صفین قرآن را حمل مىکردند و یا مسجد ضرار را با انبوه منافقان پُر مىکنند؛ اینان دشمنترین، دشمنان اسلام و قرآناند، بلکه روی سخن با ایمان آوردگان، دینداران و پایبندان به مکتب است. آنان که تلاوت قرآن را رها کرده و از آن غافلند، و باعث مهجوریت و غربت قرآن شده اند.
متأسفانه از پدیدههاى آشکار در جامعه اسلامى ترک تلاوت و قرائت قرآن کریم است، با وجود آیات فراوان قرآن درباره تلاوت آن، و دعوت پیامبراکرم (ص) و امامان علیهم السلام به تلاوت قرآن، اندک افرادى هستند که گوش شنوا دارند.
خداوند مىفرماید: « و قرآن را با دقت و تأمل بخوان.» (مزمل/ 4)
و نیز مىفرماید:« اکنون آنچه براى شما میسر است قرآن بخوانید.» (مزمل/ 4)
از حضرت رسول اکرم (ص) روایت شده، هر کس قرآن را پیش از سن بلوغ بخواند، حکمت را در کودکى فرا گرفته است. و فرمود: هر کس دوست دارد با پروردگارش سخن بگوید پس قرآن را بخواند، و هشدار مىدهند از این که روزى بر ما بگذرد و جزو بى خبران باشیم، آنجا که مىفرماید: هر کس شبى ده آیه بخواند او را از « بى خبران» نمىنویسند، و اگر پنجاه آیه قرائت کند با «ذاکران»، اگر سیصد آیه بخواند از شمار« رستگاران» و اگر پانصد آیه از قرآن را تلاوت نماید از مجتهدان شمرده مىشود.
بعضى از مؤمنان از ترس این که احکامِ تلاوت را نمىدانند خواندن قرآن را ترک مىکنند در حالى که رسول خدا صلوات الله علیه مىفرماید: اگر قرآن خطا و یا با لحن اشتباه خوانده شود و یا اعجمى آن را تلاوت نماید؛ فرشتهاى آن را همان گونه که نازل شده، برایش مینویسد.
تلاوت همراه با ترتیل قرآن از امور مهمى است که بر شکل گیرى ایمان شخص تأثیر مىگذارد. به صورتى که انسان با خواندن قرآن، لطافت و قوت را با هم مىآموزد. در مسائل عاطفى و احساسى، نرم دل و در دشوارىها و برخورد با مشکلات و رنج و دردها محکم و قوى مىشود. از این رو قرآن کریم خطاب به پیامبر خدا(ص) مىفرماید:« اى جامه به خود پیچیده، شب را جز کمى به پاخیز، نیمى از شب را، یا کمى از آن کم کن، یا بر نصف آن بیفزا، قرآن را با دقت و تأمل بخوان.»(مزمل/ 1 ـ 4)
همه اینها براى آمادگى تحمل بار سنگین و پذیرش مسؤولیت بزرگ است: « چرا که ما به زودى سخنى سنگین به تو القا خواهیم کرد.» (مزمل/ 5)
و نسبت به مؤمنین تخفیف داده شده مىفرماید:«اکنون آنچه براى شما میسّر است قرآن بخوانید. او مىداند به زودى گروهى از شما بیمار مىشوند، و گروهى دیگر براى به دست آوردن فضل الهى ( و کسب روزى) به سفر مىروند. و گروهى دیگر در راه خدا جهاد مىکنند ( و از تلاوت قرآن باز مىمانند).»
از نشانههاى اساسى و جدّى پرهیزکاران که در طول شبانه روز به طور طبیعى در آنها مشاهده مىشود، این است که با خواندن قرآن به نفس خود حالت حزن و اندوه مىدهند. حضرت على (ع) علاقه آنها را چنین وصف مىفرماید:« پرهیزکاران در شب بر پا ایستاده مشغول نمازند، قرآن را جزء جزء و با تفکر و اندیشه مىخوانند، با قرآن جان خود را محزون و داروى درد خود را مىیابند. و اضافه مىفرماید: و هر گاه به آیهاى مىرسند که ترس از خدا در آن باشد گوش دل به آن مىسپارند، و گویا صداى بر هم خوردن شعلههاى آتش، در گوششان طنین افکن است.»(1)